De cijfers dalen, het bewustzijn groeit: steeds minder mensen nemen het risico om na alcohol te rijden
De strijd tegen alcohol in het verkeer lijkt zijn vruchten af te werpen, zo blijkt uit recente cijfers van de federale politie. In Knokke-Heist werden vorig jaar 238 bestuurders betrapt die te veel hadden gedronken voordat ze achter het stuur kropen. Dat klinkt misschien nog altijd als veel, maar het goede nieuws is dat dit aantal al enkele jaren op rij daalt. Een teken dat het verkeersveiligheidsboodschap steeds beter doorkomt bij de Belgische automobilist.
Knokke-Heist: een gestage daling sinds 2016
Wanneer we de cijfers van Knokke-Heist onder de loep nemen, zien we een duidelijke verbetering. In 2024 werden 238 chauffeurs betrapt met een alcoholpromillage boven de wettelijke limiet. Een jaar eerder, in 2023, waren dat er nog 253. Maar het meest opvallende wordt duidelijk wanneer we verder terug in de tijd kijken: in 2016, het verste punt waarop de politiegegevens teruggaan, liepen maar liefst 330 bestuurders tegen de lamp in deze kustgemeente.
Dat betekent een daling van bijna 30 procent over een periode van acht jaar – een opmerkelijke verbetering die aantoont dat de mentaliteit rond drinken en rijden langzaam maar zeker verandert.
Hoe zit het met de bredere politiezone?
Knokke-Heist maakt deel uit van de grotere politiezone Damme/Knokke-Heist, en ook daar zien we vergelijkbare tendensen. In 2023, het meest recente jaar waarvoor volledige cijfers beschikbaar zijn voor de hele zone, werden in totaal 1.411 chauffeurs aan de kant gezet voor een ademtest. Van hen blies 12,7 procent positief – dat wil zeggen dat iets meer dan één op de acht gecontroleerde bestuurders te veel alcohol in het bloed had.
Hoewel 12,7 procent nog steeds een aanzienlijk percentage is, toont het aan dat de overgrote meerderheid van de bestuurders de regels wél respecteert. En dat is belangrijk: elke positieve test betekent immers een potentieel gevaarlijke situatie op de weg.
Vlaanderen en Brussel: de cijfers stabiliseren
Wanneer we uitzoomen naar heel Vlaanderen en Brussel, zien we een interessant patroon. Sinds 2022 blijft het totale aantal betraapte dronken bestuurders stabiel rond de 24.000 gevallen per jaar. Dat betekent dat we al drie jaar op rij net onder deze drempel blijven – een stagnatie die op het eerste gezicht misschien teleurstellend lijkt, maar die volgens verkeersexperts juist een positief teken is.
Waarom is stabilisatie eigenlijk goed nieuws?
Stef Willems van Vias, het Belgische kenniscentrum voor verkeersveiligheid, legt uit waarom deze cijfers reden geven tot optimisme: “Het is zeker positief nieuws dat er minder bestuurders gepakt worden, hoewel er meer wordt gecontroleerd.” En dat is een cruciaal punt: de politie voert tegenwoordig intensievere controles uit dan vroeger, met meer controleacties en meer ademtests. Ondanks deze verhoogde controledruk blijven de cijfers stabiel of dalen ze zelfs, wat betekent dat er in werkelijkheid minder mensen rijden onder invloed.
Een mentaliteitsverandering in de maatschappij
Volgens Willems is er sprake van een echte bewustzijnsverandering in de samenleving. “Het bewustzijn dat drinken en rijden niet samengaat, is de laatste jaren zeker gegroeid”, stelt hij vast. Deze verschuiving in denken zie je op verschillende manieren terug in het dagelijkse leven.
Een belangrijk element in deze verandering is de opkomst en normalisering van alcoholvrije alternatieven. “Daarnaast zijn er ook veel meer alcoholvrije alternatieven beschikbaar”, licht Willems toe. “Vroeger werd er toch nog wat vies gekeken als iemand een 0.0’etje bestelde. Vandaag is dat perfect sociaal aanvaard, en maar goed ook.”
Deze maatschappelijke verschuiving kan niet worden onderschat. Waar het vroeger in bepaalde sociale situaties bijna verwacht werd dat je alcohol dronk – denk aan zakenlunches, familiefeesten of een avondje uit – is het nu volkomen normaal om te kiezen voor een alcoholvrij biertje, mocktail of gewoon water. Die sociale acceptatie maakt het voor mensen veel gemakkelijker om bewuste, veilige keuzes te maken.
Waarom blijft controle zo belangrijk?
Hoewel de cijfers de goede kant opgaan, betekent dit niet dat we kunnen verslappen. Elke bestuurder die onder invloed achter het stuur kruipt, vormt een risico voor zichzelf en voor anderen. Alcohol vermindert het reactievermogen, verstoort de coördinatie en beïnvloedt het beoordelingsvermogen – een gevaarlijke combinatie in het verkeer.
Daarom blijft de politie intensief controleren, niet alleen tijdens grootschalige BOB-campagnes rond de feestdagen, maar het hele jaar door. Deze controles hebben niet alleen tot doel om overtreders te betrappen en te bestraffen, maar vooral ook om af te schrikken en mensen eraan te herinneren dat drinken en rijden niet samengaat.
Wat zijn de alternatieven?
Gelukkig zijn er tegenwoordig meer opties dan ooit om veilig thuis te komen na een avondje uit:
- De BOB-regeling: één persoon blijft nuchter en brengt de groep veilig naar huis
- Openbaar vervoer: bussen, trams en treinen bieden in veel regio’s uitgebreide diensten, ook ’s avonds
- Taxi’s en deeldiensten: diensten als Uber, Bolt en traditionele taxi’s zijn een telefoontje verwijderd
- Fietstaxi’s of taxibussen: in sommige gemeenten beschikbaar tijdens het uitgaansweekend
- Blijf slapen: soms is de simpelste oplossing om te blijven waar je bent
De boodschap voor iedereen
De dalende cijfers in Knokke-Heist en de stabilisatie in de rest van Vlaanderen tonen aan dat voorlichting en handhaving effect hebben. Steeds meer mensen begrijpen dat de risico’s van rijden onder invloed simpelweg niet opwegen tegen het ongemak van een alternatief vervoermiddel regelen.
Het advies blijft helder en onveranderd: zelfs één glas kan al te veel zijn, afhankelijk van uw lichaamsgewicht, geslacht, of u gegeten heeft en andere factoren. De veiligste keuze is en blijft: kies je voor alcohol, dan kies je niet voor het stuur. Het leven van uzelf en van anderen is gewoon te waardevol om risico’s mee te nemen.
Deze positieve trend verdient om voortgezet te worden. Laten we samen blijven werken aan verkeersveilige wegen waar iedereen veilig kan reizen.
